Ιούν 13 2016

ΟΤΑΝ ΤΟ ΚΡΕΑΣ ΒΑΠΤΙΖΕΤΑΙ ΨΑΡΙ!

 

Αποτέλεσμα εικόνας για ειδικοί εκτιμητες ακινητωντου Γιάννη Χαλκιαδάκη

Το παρόν κείμενο αφορά αποκλειστικά στο συγκεκριμένο ζήτημα της εκτίμησης των κατασχεθέντων ακινήτων από πιστοποιημένους εκτιμητές. Θα προσπαθήσω με σειρά άρθρων, να καταδείξω τις στρεβλώσεις και τις αδυναμίες που παράγει ο νέος Κ.Πολ.Δ. στην αναγκαστική εκτέλεση.

Ξεκινώ με μια εισαγωγή από παλιότερο άρθρο μου, η οποία είναι όμως ακόμη επίκαιρη: “Διαχρονικά το κεφάλαιο πίεζε για την τροποποίηση του δικαίου είσπραξης χρεών. Να μετασχηματιστεί το δημόσιο θεσμικό πλαίσιο. Οι τράπεζες πάντα έβρισκαν “νομικούς ογκόλιθους” να βάλουν την υπογραφή τους κάτω από νόμους που τις εξυπηρετούσαν”.

Ο νέος Κ. Πολ. Δ. επί του σχεδίου «Χαμηλοθώρη» που τέθηκε σε εφαρμογή από την 1-1-2016 είναι ένας από αυτούς. Βήμα μιας διαρκούς πορείας προώθησης της συνολικής αναδιάρθρωσης στον τομέα παροχής υπηρεσιών. Κεντρικοί στόχοι: Η «τακτοποίηση» από πλευράς του κεφαλαίου του πεδίου λειτουργίας της επιχειρηματικότητας, για την μεγιστοποίηση της κερδοφορίας της. Η εξαφάνιση της αυτοαπασχόλησης, των «μικρών» ανά επάγγελμα. Η μέγιστη δυνατή συγκέντρωση της σχετικής επαγγελματικής ύλης σε εταιρείες που  θα λειτουργούν με αποκλειστικό κριτήριο το κέρδος στην παροχή των αντίστοιχων υπηρεσιών.

Στην θεσμική λειτουργία της δικαιοσύνης, ο δικαστικός επιμελητής ήταν ανέκαθεν…και είναι… ακόμη και ελέω κουαρτέτου, ένας από τους πυλώνες της. Ασκεί δημόσια δικαστική εξουσία  ως όργανο της. Με αρμοδιότητα στην δικαστική είσπραξη οφειλών. Με νομικούς κανόνες και διαρκή εσωτερικό και όχι μόνο πειθαρχικό έλεγχο.

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και στον κόσμο ολόκληρο, ο δικαστικός επιμελητής θεωρητικά τουλάχιστον, θεσμοθετήθηκε προκειμένου να εξυπηρετεί αποκλειστικά το δημόσιο συμφέρον. Δεν είναι επάγγελμα της ελεύθερης αγοράς και η παροχή του δεν είναι εμπόρευμα. Ούτε εμπίπτει στις διατάξεις περί προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού. Γιαυτό και η αποζημίωση για τις υπηρεσίες του, αλλά και η αρμοδιότητά του, καθορίζεται αποκλειστικά από τις κυβερνήσεις παντού στον κόσμο.

Οι τράπεζες ανέκαθεν πίεζαν τις κυβερνήσεις για την απελευθέρωση του λειτουργήματος του, με την πρόφαση της μείωσης του κόστους είσπραξης των απαιτήσεωνΔεν τις βολεύει ο δικαστικός επιμελητής ως όργανο της Πολιτείας, όπως δεν θέλουν μια νομοθεσία που να έχει, έστω και ελάχιστες εγγυήσεις υπέρ των θιγόμενων από το δίκαιο της εκτέλεσης.

Στην χώρα μας, παρά τις επίμονες προσπάθειες τους, καμιά  κυβέρνηση ούτε η πιο μνημονιακή δεν τους έκανε το χατίρι. Αντίθετα, εξαίρεσε τον κλάδο, μετά από απόφαση του ΣτΕ, από την μνημονιακή υποχρέωση ανοίγματος επαγγελμάτων, με το Π.Δ. 68/2011, επειδή ακριβώς ασκεί δημόσια εξουσία, για λόγους εξαιρετικού δημόσιου συμφέροντος.

Όμως στον νέο Κ.Πολ.Δ. που ψήφισε η κυβέρνηση  εκτός των άλλων, στα πλαίσια δήθεν του περιορισμού του κόστους της εκτελεστικής διαδικασίας, περιόρισε δραστικά τις αρμοδιότητες αλλά και τις αμοιβές του δικαστικού επιμελητή.

Στην πραγματικότητα με περισσή υποκρισία, απλώς θεσμοθέτησε ένα νέο επάγγελμα, εκείνο των πιστοποιημένων εκτιμητών, οι οποίοι κάθε άλλο παρά θα μειώσουν το κόστος της διαδικασίας.

Εδώ και δεκάδες χρόνια αρμόδιος για την εκτίμηση των ακινήτων κατά την κατάσχεσή τους, ήταν ο δικαστικός επιμελητής, και μάλιστα από την μεριά του, η εκτίμηση γινόταν χωρίς καμιά απολύτως επιβάρυνση του κόστους της διαδικασίας (ούτε του δανειστή, ούτε του  οφειλέτη). Αλλά και χωρίς να δημιουργηθεί ποτέ κανένα πραγματικό πρόβλημα.

Ενώ λοιπόν και σήμερα σύμφωνα με το σχετικό προεδρικό διάταγμα αλλά και τον Κ.Πολ.Δ. αρμόδιος για την εκτίμηση παραμένει το όργανο της εκτέλεσης, δηλαδή ο δικαστικός επιμελητής, όπως αναφέρεται στο άρθρο 1 του με αρ. 59/27-5-2016 Προεδρικού Διατάγματος: «Αρμόδιος για τον προσδιορισμό της εμπορικής αξίας του ακινήτου που κατάσχεται είναι ο δικαστικός επιμελητής…» παράλληλα, «… υποχρεούται να προσλάβει, κατά την κρίση του, πιστοποιημένο εκτιμητή, φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το οποίο περιλαμβάνεται στο Μητρώο Πιστοποιημένων Εκτιμητών που τηρείται στη Διεύθυνση Οικονομικού Συντονισμού και Μακροοικονομικών Προβλέψεων της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών και είναι δημοσιευμένο στην ιστοσελίδα του ιδίου Υπουργείου».

Για να έρθει το άρθρο 3 του ίδιου Π.Δ. και να συμπληρώσει: «Η αμοιβή για την διενέργεια της εκτιμήσεως καθορίζεται εκ των προτέρων ελεύθερα μετά από έγγραφη συμφωνία για την ανάθεση του έργου. Υπόχρεος για την καταβολή της αμοιβής είναι ο επισπεύδων την αναγκα στική εκτέλεση. Το ποσό αυτό βαρύνει, τελικώς, εκείνον κατά του οποίου στρέφεται η εκτέλεση».

Καμία  δικονομική προθεσμία δεν τίθεται στο σχετικό άρθρο του νέου  Κ.Πολ.Δ. ούτε φυσικά στο Π.Δ.  για τον χρόνο παράδοσης της σχετικής έκθεσης εκτίμησης, από τον εκτιμητή στον δικαστικό επιμελητή,  προκειμένου αυτός να συντάξει την κατασχετήρια έκθεσή του.

Από την άλλη με τις πολλαπλές κατασχέσεις που μπορούν να επιβληθούν πλέον στο ίδιο ακίνητο, και με δεδομένο, ότι τα έξοδα της εκτέλεσης τα δικαιούται και τελικά θα τα εισπράξει από το εκπλειστηρίασμα, μόνο ο δανειστής του οποίου η διαδικασία θα ευδοκιμήσει, αναιρείται στην πράξη  το άρθρο 3 του Π.Δ. το οποίο αναφέρει ότι «το ποσό της αμοιβής του εκτιμητή θα βαρύνει τελικώς τον οφειλέτη».

Αλήθεια, επί πολλαπλών κατασχέσεων στο ίδιο ακίνητο, θα χρειάζονται και πολλαπλές εκτιμήσεις; Ή θα αρκεί και θα ισχύει η εκτίμηση της πρώτης κατάσχεσης (έτσι κι αλλιώς θα πρέπει να λαμβάνεται αυτή υπόψη από τον επόμενο, για τον καθορισμό του ίδιου επί του πλειστηριασμού υπαλλήλου). Αν πάλι δεν ισχύει η αρχική εκτίμηση, γιατί άραγε θα πρέπει να επιβαρύνονται  όλοι οι δανειστές με πολλαπλές εκτιμήσεις, αφού η εμπορική αξία της κατασχεθείσας ιδιοκτησίας  πλέον, θεωρητικά τουλάχιστον, θα είναι η ίδια αφού θα στηρίζεται στην ίδια μέθοδο εκτίμησης; Ποιος «νομικός ογκόλιθος» ή υπουργικός συμβουλάτορας θα απαντήσει;

Υπάρχει όμως και μια άλλη παράμετρος. Ποιος πιστεύει ότι οι τράπεζες δεν θα έχουν στις τεχνικές υπηρεσίες τους πιστοποιημένους εκτιμητές. Τους δικούς τους «υπαλλήλους» πιστοποιημένους εκτιμητές!

Ποιος τελικά θα είναι εκείνος που θα επιβαρύνεται με το κόστος της εκτίμησης στην πραγματικότητα; Αν όχι ο οφειλέτης των τραπεζών, αλλά και ο μικροδανειστής που θα προσπαθήσει να εισπράξει με αναγκαστική εκτέλεση την απαίτησή του από τον οφειλέτη του;  Εδώ αναφερόμαστε σε απαιτήσεις οι οποίες θα προέρχεται από απλήρωτους μισθούς,ή αποζημίωση λόγω απόλυσης, ή από διατροφές του συζύγου, ή ακόμη και  από παροχή απλήρωτων υπηρεσιών και εμπορευμάτων!

Έτσι τελικά, ο αδύναμος μεμονωμένος πολίτης θα πληρώνει για μια παντελώς αχρείαστη υπηρεσία, πολλαπλάσια συγκριτικά με την τράπεζα (αντισυνταγματικό;) αφού η θεσμοθέτηση της πιστοποιημένης εκτίμησης στην κατάσχεση, (η οποία θα είναι επιπροσθέτως και δεκτική διορθώσεως στο δικαστήριο) το μόνο που θα προσθέσει στην διαδικασία της εκτέλεσης, είναι πραγματικά χρονικά εμπόδια (από 3 εργάσιμες και πάνω ημέρες χρειάζονται οι εκτιμητές για να συντάξουν την έκθεσή τους αν αυτή απλώς αφορά μια μικρή ιδιοκτησία (π.χ. διαμέρισμα) και αυξημένο κόστος από 250 μέχρι και 300 € για την ίδια μικροιδιοκτησία. Αν πρόκειται για βιομηχανικό ακίνητο τότε τα δεδομένα αλλάζουν).

Να σημειωθεί πως οι εκτιμητές…δεν χρειάζεται να κάνουν επιτόπια εκτίμηση στο εκτιμώμενο ακίνητο. Η έκθεσή τους θα γίνεται από τον τίτλο κτήσης και φωτογραφίες ακόμη και της εξωτερικής όψης της πολυκατοικίας που θα βρίσκεται το υπό εκτίμηση διαμέρισμα.

Αλήθεια ποιος τελικά κερδίζει από την θεσμοθέτηση ειδικού «σώματος» εκτιμητών; Αν όχι οι τράπεζες και οι τεχνικές εταιρείες;

Γιατί άραγε να μην μπορούν οι δικαστικοί επιμελητές ως αρμόδιοι του καθορισμού της εκτίμησης έτσι κι αλλιώς, αντί να προσλάβουν ειδικούς εκτιμητές, που θα επιβαρύνουν συνολικά την διαδικασία, να χρησιμοποιήσουν τα διεθνή στάνταρντ καθορισμού των εκτιμήσεων (ακόμη και με την αγορά σχετικού προγράμματος μέσω της ΟΔΕΕ) ή ακόμη και με την πραγματοποίηση ειδικών σχετικών σεμιναρίων …όπως έκανε στην πράξη το ΤΕΕ για τους μηχανικούς;

Μήπως να προσπαθήσει η νέα διοίκηση του κλάδου να καταδείξει αλλά και να διεκδικήσει από την πολιτεία το αυτονόητο;

Σε καμιά περίπτωση δεν αναφέρομαι στον ρόλο των εκτιμητών σε όλες τις υπόλοιπες διαδικασίες (πέραν των κατασχέσεων) για τις οποίες πραγματικά είναι απαραίτητοι.

 

Ένα σχόλιο για το “ΟΤΑΝ ΤΟ ΚΡΕΑΣ ΒΑΠΤΙΖΕΤΑΙ ΨΑΡΙ!”

  1. ΕΛΙΖΑ Γ. ΤΡΙΓΙΑΡ έγραψε:

    Και τι γίνεται σε περίπτωση που δεν συμφωνεί ο οφειλέτης με την τιμή εκτίμησης? Θα γίνει ανακοπή κατά της έκθεσης του δικαστικού επιμελητή και εκείνος θα βρεθεί εκτεθειμένος απέναντι στον πελάτη του? Ποια ευθύνη θα έχουν οι εκτιμητές?

Άσε ένα σχόλιο