Ριζοσπαστική Παρέμβαση Δικαστικών Επιμελητών

                                                           

 του Γιάννη Χαλκιαδάκη

συντονιστή της ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ

   Γραμματέα της Ομοσπονδίας Δικαστικών Επιμελητών Ελλάδας

Τo τελευταίο διάστημα κοινωνικές συλλογικότητες εντείνουν την κινηματική τους δράση ενάντια στους προγραμματισμένους πλειστηριασμούς. Τις Τετάρτες, γίνονται μάχες στα κατά τόπους Ειρηνοδικεία. Οι πολίτες που διαμαρτύρονται έχουν δίκιο. Το δικαίωμα στην στέγαση είναι ιερό, και θα έπρεπε η πολιτεία να το εξασφαλίζει δωρεάν σε όλους όσοι στερούνται ιδιόκτητης στέγης.

Είναι άδικο όμως να εξομοιώνονται τα όργανα της διαδικασίας με “τα κοράκια” ή ακόμη χειρότερα με την αντιλαϊκή κυβερνητική πολιτική και τους τραπεζίτες. Τόσο οι συμβολαιογράφοι όσο και οι δικαστικοί επιμελητές έχουν εκφρασμένη θέση ενάντια στους πλειστηριασμούς της πρώτης κατοικίας. Χρόνια τώρα εναντιώνονται στις εισπρακτικές εταιρείες και στην προσπάθεια που κάνει το κεφάλαιο (κυρίως το τραπεζικό) να ιδιωτικοποιήσει  το δίκαιο είσπραξης χρεών, υπερασπιζόμενοι την λαϊκή στέγαση.

Να γίνει καθαρό πως ο δικαστικός επιμελητής, δεν μπορεί να αρνηθεί να εκτελέσει τις δικαστικές αποφάσεις.

Όμως ως κλάδος έχουμε κάνει μεγάλης  διάρκειας  ΑΠΟΧΗ (σχεδόν 8 μήνες), διεκδικώντας την κατάργηση των κατασχέσεων της λαϊκής στέγης, εκτιμώντας ότι ο πολίτης δεν μπορεί να  εξυπηρετήσει τα χρέη του, όταν το εισόδημά του κάθε μέρα μειώνεται και το χρέος του κάθε μέρα μεγαλώνει. Είναι άδικο να αντιμετωπίζονται λοιπόν από το κίνημα ως υπεύθυνοι οι δικαστικοί επιμελητές για κάτι που όχι μόνο δεν ευθύνονται, αλλά παλεύουν για να αλλάξει!

Ο κλάδος μας, αναπόσπαστο κομμάτι της κοινωνίας, προσπαθεί να συγχρονίσει την  δράση του με τους υπόλοιπους εργαζόμενους και τους μικρομεσαίους αυτοαπασχολούμενους, σηκώνοντας το αίτημα της νομοθετικής απαγόρευσης της κατάσχεσης της Α΄ κατοικίας για οφειλές σε τράπεζες και Δημόσιο.

Πιστεύω ότι τα αιτήματα του μαζικού λαϊκού κινήματος θα πρέπει να είναι:

• Να απαγορευτούν τώρα οι κατασχέσεις Α΄ κατοικίας για τις τράπεζες, το Δημόσιο, και τα Ν.Π.Δ.Δ.
• Να μειωθούν οι οφειλές, στο ίδιο ποσοστό που απομειώθηκε η τιμή του ακινήτου που αγοράστηκε και να διακανονιστεί σε βάθος 10ετίας το χρέος του κάθε ένα προς τις τράπεζες. Να δοθεί παράλληλα η δυνατότητα στον οφειλέτη να εξοφλήσει μετρητοίς το δάνειό του με τα ίδια χρήματα που θα το αγόραζε το όποιο fund.
• Να μειωθούν οι οφειλές στο ίδιο ποσοστό που μειώθηκε το εισόδημα ενός εκάστου, και να διακανονιστεί σε βάθος 10ετίας το χρέος του κάθε ένα προς το Δημόσιο και τα Ν.Π.Δ.Δ.

Η  πρόταση για νομοθετική απαγόρευση της κατάσχεσης της Α΄ κατοικίας (λαϊκή στέγη) για να είναι στοιχειωδώς σοβαρή, θα πρέπει  να πλαισιώνεται με  κάποια κριτήρια.

• Η επιφάνεια της μοναδικής κατοικίας (120 τ.μ. για 4μελή οικογένεια)
• Τα οικογενειακά εισοδήματα του οφειλέτη (έως 30.000 ετήσιο εισόδημα)
• Η ιδιότητα του δανειστή (Τράπεζα -Δημόσιο –Ν.Π.Δ.Δ.)

Σαν επαγγελματίες της αναγκαστικής εκτέλεσης, είμαστε άμεσοι αποδέκτες της κοινωνικής δυσαρέσκειας, αλλά συνάμα και ταξική διαστρωμάτωση που πλήττεται και η ίδια από την ασκούμενη κυβερνητική πολιτική, συμπαραστεκόμαστε στους χρεωμένους πολίτες, υπερασπιζόμενοι το δικαίωμα τους στην αξιοπρεπή διαβίωση, απαιτώντας από την πολιτεία την αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου στις κατασχέσεις ακινήτων, με την ρητή εξαίρεση από την κατάσχεση, της πρώτης κατοικίας (λαϊκή στέγη) για οφειλές προς τις τράπεζες και το Δημόσιο.

Η παραπάνω νομοθετική ρύθμιση είναι αναγκαία προκειμένου να μην διαταραχθεί περισσότερο ο κοινωνικός ιστός, και να προστατευθεί το δικαίωμα των πολιτών στη ζωή.

Ο ολοκληρωτικός καπιταλισμός της εποχής μας, για να ξεπεράσει την κρίση του, φορτώνει όλα τα βάρη στους εργαζόμενους και τους μικρομεσαίους. Οι κεφαλαιοκράτες στοχεύουν στην κερδοφορία του κεφαλαίου τους μέσα από την κατάργηση κάθε δικαιώματος των μικρομεσαίων κοινωνικών στρωμάτων και ειδικά της εργατικής τάξης, αλλά και στην ιδιωτικοποίηση του δικαίου είσπραξης χρεών.

Μέσα στα σχέδια τους είναι να αγοραστούν τα εκπλειστηριαζόμενα ακίνητα από τις ίδιες τις τράπεζες, να πουληθούν στην συνέχεια σε πολυεθνικά real estate, ή να τα κεφαλαιοποιήσουν οι ίδιες, για να είναι καλύτερη η διαπραγματευτική θέση τους, όταν αυτές πουληθούν (με βάση το βάθεμα της κρίσης) ή να τιτλοποιηθούν τα αποτελέσματα  από την απελευθέρωση των πλειστηριασμών και να υπάρξει μέσα από την λαϊκή οικονομική καταστροφή και εξαθλίωση της εργαζόμενης πλειοψηφίας, υπερκερδοφορία για αυτούς.

Ετοίμασαν και την πώληση των “κόκκινων δανείων” σε ισχυρά funds. Το κέρδος τους θα είναι τριπλό. Θα μπει ζεστό χρήμα στα ταμεία των τραπεζών. Θα καθαρίσει η οικονομική θέση τους αφού θα έχουν τελειώσει με τις  επισφάλειες,  ανοίγοντας και τον δρόμο για την ιδιωτικοποίηση του δικαίου είσπραξης χρεών, με ότι αυτό σημαίνει για τους οφειλέτες. Αν το σενάριο αυτό ευδοκιμήσει, τότε, η νομική προστασία του πολίτη – οφειλετη θα ανήκει στο παρελθόν.  Τα funds που θα έχουν αγοράσει “τα κόκκινα δάνεια” θα απαιτήσουν να μπορούν να εισπράττουν με “δικούς τους όρους ” τα οφειλόμενα. Τότε ο μπράβος θα είναι πλέον το καθοριστικό εργαλείο στην είσπραξη των οφειλόμενων. Τα ένδικα βοηθήματα θα ανήκουν στο παρελθόν. Η είσπραξη θα γίνεται πια έξω και πέρα από κώδικες, και θεσμικές νομικές διαδικασίες.

Έτσι, η ενυπόθηκη ιδιοκτησία που έδωσε σάρκα στο εργατικό όνειρο μιας σχετικά αξιοπρεπούς στέγασης, θα περάσει σταδιακά σε εταιρείες που θα το εκμεταλλεύονται στην συνέχεια. Ο εργαζόμενος τελικά…θα νοικιάζει το ίδιο του το σπίτι… ενώ θα συνεχίσει να χρωστά το υπόλοιπο του δανείου που είχε πάρει! Επειδή τα ακίνητα αυτά αγοράστηκαν πολύ ακριβότερα, από όσο τελικά θα πουληθούν.

Τελευταία, μερικές συλλογικότητες, παρασυρμένες κυρίως από ακροδεξιά στοιχεία (Σώρρας, Χρυσή Αυγή κ.α.) αλλά και «δημοσιοκάφρους», επιτίθενται  και σε δικαστικούς επιμελητές, θεωρώντας τους συμμέτοχους «στο έγκλημα». Δεν θέλω να θεωρηθώ θεσμολάγνος και ειδικά σε αστικούς θεσμούς. Ωστόσο, κάποια πράγματα πρέπει να μπουν στη θέση τους.

Από τα όργανα της εκτέλεσης (δικαστικούς επιμελητές) καμία παρανομία δεν γίνεται και δεν μπορεί να γίνει, αφού οι δικονομικοί κανόνες είναι ρητοί και η παραβίασή τους σημαίνει ΑΚΥΡΟΤΗΤΑ για την ίδια τη διαδικασία.

Δυστυχώς, η αναγκαστική εκτέλεση, δεν είναι αστική αγοραπωλησία. Η όλη διαδικασία (κατάσχεση – πλειστηριασμός) προβλέπεται και επιβάλλεται στη λογική, από τη μια της πίεσης του οφειλέτη προκειμένου να πληρώσει την οφειλή του και  από την άλλη της ικανοποίησης των δανειστών (αναγκαστική είσπραξη), με την μικρότερη δυνατή απώλεια  από τη μεριά του οφειλέτη.

Η διαρκής προβολή των απόψεων που μπερδεύουν σε πλεκτάνες τα ειδικά θεσμικά όργανα της πολιτείας,  εξυπηρετούν αποκλειστικά τα συμφέροντα των τραπεζών και του μεγάλου κεφαλαίου, στην κατεύθυνση της ιδιωτικοποίησης αυτής καθ’ αυτής της αστικής δικαιοσύνης και ειδικά του δικαίου είσπραξης χρεών. Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και η θεσμοθέτηση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, στον νευραλγικό τομέα της εκτελεστικής διαδικασίας, και φοβάμαι ότι κρύβονται άλλα σχέδια πίσω από αυτήν την απόφαση. Ας φημολογείται ότι σε αυτό συνέβαλε η άκριτη ματαίωση όλων των πλειστηριασμών τις Τετάρτες από τις συλλογικότητες.

Είναι φυσικά αλήθεια, ότι ματαιώνονται και πλειστηριασμοί που δεν πρέπει. Το κίνημα κατά την γνώμη μου πρέπει να παρεμβαίνει αποκλειστικά σε πλειστηριασμούς Α΄ κατοικίας και για οφειλές που προέρχονται μόνο από τράπεζες και Δημόσιο. Οι διαφορές μεταξύ ιδιωτών πρέπει να μένουν μακριά από τις συλλογικές κινηματικές διεκδικήσεις, ακόμη και αν αφορούν σε κατάσχεση Α΄ κατοικίας. Αυτές είναι οι διαφορές από διατροφές, αποζημιώσεις και μισθούς εργαζομένων, αμοιβές από πωλήσεις εμπορευμάτων ή παροχή υπηρεσιών κ.α.

Δεν έχω λοιπόν, καμιά απολύτως συνειδησιακή αναστολή, ούτε το κίνημα πρέπει να έχει, για κατασχέσεις και πλειστηριασμούς σε βάρος  οφειλετών που είναι “λαμόγια”. Ακόμη όμως και σε αυτές τις περιπτώσεις, τα πάντα πρέπει να γίνονται σύννομα. Με τον  έλεγχο και τις διαδικασίες της Πολιτικής Δικονομίας .

Το κυρίαρχο για μένα όπως προανέφερα, είναι η προσπάθεια τους για την ιδιωτικοποίηση του δικαίου είσπραξης χρεών που μεθοδεύεται χρόνια και που αν ολοκληρωθεί, θα καταστρατηγήσει όλα τα δημοκρατικά δικαιώματα και τις ελευθερίες του πολίτη – οφειλέτη.

Η ιδιωτικοποίηση της διαδικασίας είσπραξης, επισπεύδεται και από την αναποτελεσματικότητα είσπραξης μέσω των πλειστηριασμών. Αφού με την αδόκιμη διαδικασία, προσπαθούν να απαξιώσουν τον δημόσιο χαρακτήρα της αναγκαστικής εκτέλεσης.

Αν τα καταφέρουν, τότε τα πιστωτικά ιδρύματα θα δρουν ολοκληρωτικά σαν «κράτος εν κράτει…» και δεν θα χτυπά την πόρτα του οφειλέτη το όργανο της πολιτείας, αλλά ο μπράβος – γενίτσαρος των τραπεζών και φυσικά αλλοίμονο του.

Η προσπάθεια αυτή, πήρε σάρκα και οστά με την νομιμοποίηση από το 1995 των ΕΙΣΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ που τις μετονόμασαν σε ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΟΦΕΙΛΕΤΩΝ. Με την λειτουργία τους καταργήθηκαν στοιχειώδη δικαιώματα των οφειλετών, με απειλές, εκβιασμούς, διαπομπεύσεις, διαρκείς τηλεφωνικές οχλήσεις και μπράβους. Αλλά και το νέο φρούτο οι ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΕΙΔΙΚΟΥ ΣΚΟΠΟΥ – ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ που εκτός των άλλων, αγοράζουν τραπεζικές απαιτήσεις και κάνουν τους οφειλέτες να χάνουν πραγματικά τον ύπνο τους. Στην ίδια κατεύθυνση και οι ΕΙΣΠΡΑΚΤΙΚΕΣ – «ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ» που τάχα λειτουργούν ως δικηγόροι, αλλά στην πραγματικότητα λειτουργούν σαν εισπρακτικές και χωρίς στοιχειώδεις περιορισμούς.

Ο νομικός μας πολιτισμός σήμερα, (αν και γενικά εξυπηρετεί τους κεφαλαιοκράτες) κατοχυρώνει τουλάχιστον θεσμικά τον δημόσιο χαρακτήρα του τρόπου είσπραξης ληξιπρόθεσμων οφειλών, κάτι που είναι πραγματικά δημοκρατική κατάκτηση των πολιτών. Το τρίπτυχο ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ -ΔΙΚΑΣΤΗΣ – ΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ εξασφαλίζει σε μεγάλο βαθμό την συνταγματική νομιμότητα.

Πιστεύω ότι τα θεσμοθετημένα όργανα της εκτέλεσης και του πλειστηριασμού, με χαρά και ανακούφιση θα υποδεχθούν νέες ασφαλιστικές δικλείδες στον κώδικα πολιτικής δικονομίας, οι οποίες θα βελτιώνουν τις διαδικασίες, θα αποκλείουν εξωθεσμικούς παράγοντες από αυτές, ενώ θα κατοχυρώνουν ακόμη περισσότερο τα δικαιώματα του οφειλέτη, ειδικά σε μια περίοδο όπου 8 στους 10 Έλληνες είναι χρεωμένοι.